ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ





235.
Գոյություն ունեին մեկից երկու մետրանոց հսկա որդեր: Այդ հսկաներից մեկը մեգասկոլիդեսը ապրում էր փորած ստորերկրյա շավիղներում: Նա այնքան է հարմարվել այդ կյանքին, որ դուրս հանելուց խեղճանում է:

236.
Դուք  ինչ-որ երերուն տախտակի  վրա ամրացրեցիք այդ վանդակը: ինչու դու քո հոտն իմ դաշտում արածեցրիր: Հավերը երկարացրեցին վզները դեպի ներքև, նայեցին դես ու դեն:
Նա իր ձիուն մեծացրեց  չամիչով և գարիվով: Ես հավանաբար ձանձրացրել էի ունկնդիրներին: Մենք անզգուշորեն թռցրեցինք արևկող թռչուններին:

237
Ինչքան էլ մարդ հիասթափվի կյանքից ,ինչքան էլ ճակատագրի բերումով անհաջողություններ վերապրի կյանքը միշտ կպարգևատրի նրան դրա համար ուղակի ամեն մարդ պետք է համբերություն ունենա։


238.
Այդ նախադասությունները տարբերվում են դիրքով:

239.
Գետը զայրանում է, երբ կամուրջը նրա հոսանքը բաժանում է ճյուղերի:
Գետը զայրանում է, որ կամուրջը նրա հոսանքը բաժանում է ճյուղերի:
Գետը զայրանում է, թե կամուրջը նրա հոսանքը բաժանում է ճյուղերի:
Գետը  զայրանում է, երբ կամուրջը նրա հոսանքը բաժանում է ճյուղերի:


240.
Սրտաբուխ ու մտերիմ այդ ձայնը ուշքի բերեց նրան: Այդ սրտաբուխ ու մտերիմ ձայնը ուշքի բերեց նրան: Նրանուշքի բերեց այդ սրտաբուխ ու մտերիմ ձայնը;
Գարնան երեկոյան նման գգվող մի ժպիտ թառել էր դեմքին: Մի գարնան երեկոյան նման գգվող ժպիտ թառել էրդեմքին; Դեմքին թառել էր մի գարնան երեկոյան նման գգվող ժպիտ:
Կոչտուկներով պատած ու հողաբույր ձեռքերը հարգանք էին ներշնչում: Ձեռքերը հողաբույր ու կոչտուկներովպատած, հարգանք էին ներշնչում: Հարգանք էին ներշնչում կ Կոչտուկներով պատած ու հողաբույր ձեռքերը:
Անտառային հավերժահարսի նման մի աղջիկ հանկարծ պայտահատին մոտեցավ: Մի անտառայինհավերժահարսի նման աղջիկ հանկարծ պայտահատին մոտեցավ: Պայտահատին մոտեցավ անտառայինհավերժահարսի նման մի աղջիկ:
Երկարոտն ու նրբակազմ մի կին անցնում էր մեր փողոցով: Մի երկարոտն ու նրբակազմ կին անցնում էր մերփողոցով: Մեր փողոցով անցնում էր երկարոտն ու նրբակազմ մի կին:

241.
Մեր դարագլխից առաջ 219 թվականին կարթագենցի զորավար Հանիբալը հարցաքվեց իսպանակա Սագունտ քաղաքի վրա։ Վար գնալն ավելի դժվար էր, քան վերեվ գնալը։ Լոնդոնում կա մի ակումբ, որի անդամները ապրում էն հին տներում ու դղյակներում և չեն օգտագործում այն, ինչ ստեղծվել է 1500 թվականից հետո։ Վերջին օրերիս ակումբից վտարվեցին նրա երկու անդամները, նրանք իրենց բնակարանում հեռախոս էին դրել։ 


246
Տրված բառերի կազմությունն ու գրությունը բացատրիր.
      ա) անհյուրընկալ, զրուցընկեր, դյուրընկալ գահընկեց, անընդհատ, համընթաց,
բ) միջօրե, հանապազօրյա, ոսկեզօծ, ապօրինի. առօրյա, առօրեական. բացօթյա, բարօյաւթյուն, զօրուգիշեր,
գ) մանրէ, վայրէջք, հնէաբան, որևէ, երբևէ:

անհյուրընկալ-հյուր ընդունել չսիրող
զրուցընկեր-զրույցի ժամանակ հետաքրքիր թմայի շուրջ խոսալ չկարողացող
դյուրընկալ- հեշտ ընկալող
գահընկեց- իշխանությունը ձեռքից գնացած
անընդհատ-առանց դադարի
համընթաց-հավասար ընթացող
b)միջօրե-օրվա կեսը
հանապազորյա-ամենօրյա
ոսկեզօծ-ոսկով զոծված
ապօրինի-օրենքից դուրս
առօրյա-ամեն օրվա
առօրեական-ամեն օրվա
բացօթյա-առանց կտուրի
բարօրություն-լավ կացություն
զօրուգիշեր-ամբողջ օր (օր ու գիշեր)
c)մանրե-փոքր մասնիկ
վայրէջք-վայր իջնելու գործողություն
հնէաբան-պեղումներով զբաղվող անձ
որևէ-ցանկացած

երբևէ-ցանկացած ժամանակ

249
Ես այս նյութի վերաբերյալ եմ խոսում։-Ես խոսում եմ այս նյութի մասին։
Նա պատմում էր հետաքրքիր դրվագներ իր կյանքից։-Նա բնութագրում էր իր կյանքի հետաքրքիր պահերը
250
Խուճապահար թռչնի նման մի աղջիկ մոտեցավ հավաքվածներին:
Հավաքվածներին մոտեցավ խուճապահար թռչնի նման մի աղջիկ։

վերջալույսի շողերով օծված Լեոն առասպելական մի նահապետ էր կարծես:
առասպելական մի ասպետ էր կարծես վերջալույսի շողերով օծված Լեոն։

Կարկաչուն ու հստակ ձայնը գլուխր գցած զանգը բոլորին հավաքում էր եկեղեցում:
Բոլորին հավաքում էր եկեղեցում կարկաչուն ու հստակ ձայնը գլուխը գցած զանգը։


251
Թագավորը ուզում էր ժողովրդին հաճոյանալ և դրա համար գնաց բանտ ,որ ազատեր անարդար դատապարտված ու կատարած հանցանքների համար զղջացողներին։ Բանտարկյալներից ամեն մեկը փորցում էր անմեղ և անարդար դատապարտված մարդ ներկայանալ։Թագավերը զգաց որ բանտում բոլորը պիղծ ու ստախոս գազաններ են։ Հանկարծ մի մութ խցում թագավորը մի երիտասարդի է նկատում, որը բացահայտում ու ընդունում է իր մեղքերը։Թագավորը վորոշում է այս երիտասարդին ազատագրել։


252.

 Երբ ես ուրախ կլինեմ, ամեն ինչ կկարգավորվի։ Ամեն ինչ կկարգավորվի, երբ ես ուրախ կլինեմ։
Դու քաջ ես ու անձնվեր, և դու կարդարացնես մեր հույսերը։ Դու կարդարացնես մեր հույսերը, որովհետև դու քաջ ես ու անձնվեր։
Մարդու արյունատա մազանոթների ընթանուր երկարությունը հարյուր հազար կիլոմետրի է հասնում, ուրեմն դու հասարակածից երկու անգամ երկար ես։
253
       Մի մարդ շինարարության ժամանակ պարծենում էր բոլորին պատմելով իր անհավատալի ուժի մասին։Հանկարծ իր ընկերներից մեկի վրա ընկնում է նրա կողքը դրած մի ծանր գերան։ Տուժածը ցավից ձչում է բայց գլուխգովանը չի կարողանում օգնել։ Հանկարծ նրանց կողքով անցնող մի փոքրամարմին բանվոր մոտեցավ և հեշտությամբ բաճրացրեց գերանը։ Տուժած բանվրը գետնց բարճրանալով շնորհակլություն է հայտնում իր փրկչին իսկ ընկերոջը ասում է այսքան պարծեցար ,բայց չկարողացար օգնել ասացդ գործով չապացուցեցիր։Ասաց և հեռացավ։
254.
Երևի անիմաստ է հաշվել, թե մոտավորապեոս երբ է ստեղծվել անիվը։
Ես մտածում էի, որ եթե հեծանիվ ունենաի ամեն ինչ ուրիշ կլիներ։
Ես փորցեցի սարքել հեծանիվը, բայց չքշվեց։

256.Նոյեմբերի  7- ին  Նյու Յորքից  դուրս  եկած  և  դեպի Ճենովա   ուղղություն   վերցրած  ՙՙՄերի  Սելեսթը՚՚ անձնակազմի  կողմից լքված  էր նրա   զիգզագ  ընթացքի  պատճառով: Ութ  մարդուց   բաղկացած  նավի վրա ամեն  ինչի  կարգին  լինելը և նավի  եղանակից  տուժած  չլինելը  վկայում են  անձնակազմի ճակատագրի  մասին: Օվվկիանոսում  հայտնաբերվելու օրվա չափը հակառակ է Ազորյան  կղզիների և Պորտ ուգալիայի  միջև հայտնաբերվելուն:
257.  -Ով է հայտնաբերել պաղպաղա կը
          -հին չինացիները
          -ինչպես
          -ձյունը լիմոնի, նարնջի կտորների ու նռան հատիկների հետ խառնած  գործածել  են:
258.Քյենիայի,Կամերոնի, Կոնգոյի որոշ մարզերում  բնակվում  են  օձի գլխով, հաստ  մա շկով կենդանիներ, ոչ ոք չի հանդգնում մտնել այդ հրեշների թագավորությունը, սակայն  երբեմն  հայտնվում են մարդկանց բնակավայրերում  և գյուղը սարսափի մատնված  փախչում է:


260.
Մի անգամ, քննություններից առաջ, Էյնշտեյնին հարցրեցին, թե դժվար է լինելու քննության հարցերը: Էյնշտեյնը պատասխանեց, որ ճիշտն նույն հարցերն է տալու, ինչն անցած տարի: Նրանք  ասաց, որ սակային եթե այդպես անեն, նույն պատասխաններյ կլսեն: Էյնշտեյն ասաց, որ նրանք սխալվում են, հարցերի պատասխանները նույնը չպիտի լինեն, քանի որ գիտությունը այս մի տարում մեծ քայլերով առաջ են գնացրել:

261.
Գայլը սպասում էր, որ այծյունը ննջի, որ նրան բռնի և ուտի: Այծյունը նրա միտքն իմացիել էր ու չէր քնում օրեր ու օրեր, մինչև որ գայլն ինքն թմրեց ու նինջեց: Այն ժամանակ եկավ առյուծն ու կերավ գայլին:

266.
Փակագծերում գրված են պատմական տեղեկություններ։


268.պահո, այդպիսի բան չէի սպասի, իր կյանքը չի կարեվորում։

269.Նվարդը,ներս մտնողը,բժշկի դուստրն է:Իր սիրելի գիրքը,  «Գանձերի կղզին» նվիրեց ընկերոջը:Մեր հարևանուհին,Նոյեմ տատիկը,ութսունն անց առույգ կին է:Մեր դիմացի լեռը,Խուստուփը,երկար ժամանակ է ծածկված մնում ձյունով::Իշխանին,փառատենչ բռնակալին,ծերունին պատմեց հուշարձանների մակագրությունների մասին:Նա առաջին անգամ տեսավ ծովափնյա մեծ քաղաքը,Օդեսան:Աստծուն լսելի եղան Օմար Խայամի,Խորասանի մեծ բանաստեղծի զղջումն ու իմաստալից խոսքերը:

271․ ՈՒղի-Մայրուղի,ախտ-դրախտ,թիռ-ուղաթիռ,աղտ-թքաղտ։ 272․Խելամիտ գովազդի շնորհիվ,<<Ֆուձի>> հյուրանոցը Ֆուձիյամա լեռան վրա 3776 մետրանոց գագաթի շրջակայքի բազմաթիվ հյուրանոցներից ամենահաջողակն է։ Գովազդը հետևյալն է,<<Եթե ձեր համարի պատուհանից Ֆուձիյաման դիտելուն վատ եղանակը խանգարի, հյուրանոցը ձեր վճարած վարձը կվերադարձնի>>։Իսկ տեսանելիությունը տասնյոթ տարվա ընթացքում ընդամենը տասնհինգ օր է վատ եղել։ 273․Ա․Սուրենին՛ ակումբի նախագահին, կհամոզենք։ Բ․Սուրենին․ակումբի նախագահին կհամոզենք։ Պատ․Ա․բացահայտում է որ Սուրենին ակումբի նախագահն է։ իսկ Բ-ն թվարկում է։ Ա․Սիմինդրի խիտ արտից դուրս եկավ մի ջահել կին՛ եղեգի պես ճոճելով բարակ իրանը։ Բ․Սիմինդրի խիտ արտից դուրս եկավ մի ջահել կին՛ եղեգի պես՛ ճոճելով բարակ իրանը։ Պատ․Ա․Կինը եղեգնի պես։ Բ․Կինը եղեգնի պես մարմին ունի։ 274․Մոտավորապես վաթսունհինգ միլիոն տարի առաջ մեր մոլորակի կենդանիները զանգվածաբար ոչինչացել են երկնաքարի մոլորակի վրա ընկնելու պատճառ։Գիտնականների մի խումբ հետաքրքիր կարծիք է հայտնել։Ուղղակի աղետից հետո փոշու այնքան հոծ ու խիտ շերտ է պատել երկիրը։Դրանիցել և ջերմությունն է զգալիորեն նվազել և խավար է եղել։Դինոզավրերի ամանակաշրջանի շատ կենդաինիներ,չեն կարողացել հարմարվել պայմ աններին և ոչնչացել են։ 275․Գայլն անցնում էր մի վրանի մոտով, նա տեսավ, որ այնտեղ հովիվները գառան միս են ուտում,այս փաստն անարդարացի թվաց ու շատ նեղացրեց գայլին։Նա մոտեցավ հովիվներին ու բողոքեց

276.
Հարավային Աֆրիկայում կա բույս։ Այդ բույսը սնվում է միայն թիթեռներով։
Անգլիայում մեծ համարում ունի խոլորձ ծաղիկը։ Նա ունի հազար տեսակ։
Առավել արժեքաավոր է այդ տեսակը։ Նրա հոտը միշտ փոխվում է։
Մոնղոլիայում երկարակյացներն կան։ Նրանց միջին տարիքը անցնում է հարյուրը, չկա տղամարդ։
Արդեն գիտական պատասխան կա այդ հարցին։ Հարցն հետևյալն է, թե որ տարիքից են երեխանները սկսում հեքիաթ սիրել։սիրել։
278.բ կետը
279.Նկարը պատին ամրացվել է պապիս ձեռով:
Այս գիրքը կարդացվել է նաև ընկերոջս կողմից:
Ոտքերը թրջվել էր առավոտյան ցողով:
Շունը ծառից կապվել էր տերից:
Առավոտվա դեպքը պատմվում էր տարբեր մարդկանց տարբեր ձևով:
Սարքերը թեթև ցնցումից գրանցվեցին:
Սպասվող փոթորկի մասին մարդիկ զգուշացվեցին աշխատակիցներից
Անտառում երեխան գտնվել էր որսորդներից
Տղան միշտ կախարդվում էր նույն երազով:
Քարերը տաշվում ու իրար կողքի էր դրվում վարպետի խնամքոտ ձեռքով
Շինարարությունն ավարտին հասցվեց
հանդիպումը հետաձգվեց:
280.
Նա թագավորին նամակ էր գրել միայն իր որդու՝ Եգորի մասին։
Նա թագավորին նամակ էր գրել միայն իր որեու, Եգորի մասին։
Վաղուց չէր տեսել ընգերոջը՝ Վարդանին։
Վաղուց չէր տեսել ընգերոջը, Վարդանին։
Նուբարենց տունը համարյա ամեն օր լի էր հյուրերով՝ Ջավենի ընկերներով։
Նուբարենց տունը համարյա ամեն օր լի էր հյուրերով, Ջավենի ընկերներով։
Իշխանը կանչեց բերդապետին՝ Վահրամին մի անգամ, ևս զգուշացնելու գիշերային արկածի մասին։
Իշխանը կանչեց բերդապետին, Վահրամին մի անգամ, ևս զգուշացնելու գիշերային արկածի մասին։
281.ա»Պահակը պետք է այդքան միամիտ չլինի, որովհետև մարդիկ իրենց անվտանգությունը վստահել են իրեն:
բ»Խորամանկ գող,միամիտ պահակ,ողբացող մեծատուն, լացող ու անիծող կին
գ»բակ
դ»Գողը նկատի ուներ որ առավոտյան կտեսնեն տունը թալանված ու լացն ու ողբը կդնեն,իսկ պահակը հասկացավ որ առավոտյան կիմանան հարուստի մահվան մասին ու կլացեն:
283.ա»Պեկինում ամենահին հեքիաթային տաճարը
        բ»Բաբելոն քաղաքի վերակառուցման համար կպարգևատրվի այն մարդը,,ով կբացահայտի կախովի այգիների ջրելու գաղտնիքը

284.ա»բաց այգի, լուսաբաց
բ»նայվածք, հեռատես
գ»մի պահ, ակնոց
դ»ոխակալ, բծախնդիր, փնտրող

285.Անհավատալի է, բայց Անտարկտիդայի սառցածածկույթի տակ հայտնաբերվեցին  կենդանիների և ծառերի մնացորդներ: Վերջին եզակի գտածոն դա երեք մետր վաթսուն սանտիմետր բարձրություն ունեցող փետրավոր գիշատիչ մողես է, ձիու գլխից մեծ գլուխ ու արծվի կտուց ունի:

286.
Այնտեղ գնաց, որտեղ ոչ մեկը չէր գնացել։
Այնքան ուժեղ եմ, ինչքան ցուլը։
Երբ գնում էի փողոցով, հենց այդ ժամանակ իմ ընկերը հակառակ ուղությամբ էր գալիս։
Այնպես էի ջղայն, ինչպես կատաղած վագռը։

287.
Ջոնը ասում է, որ Ճապոնիայի գյուղատնտեսության նախարարությունը ուտելի ծաղիկների մշակման հստակ ծրագիր է մշակել։ Բանն այն է, որ Ճապոնիայում մոդայիկ է դարձել քրիզանթեմից ու վարդի տերևներից ճաշեր պատրաստելը։
Ալեկսն էլ ասում է, որ ռեստորաններում խոհարարները յուրաքանչյուր ճաշատեսակի մեջ մեխակի կամ նարդոսի եփուկ են ավելացնում։ 


286.Տղան վազում էր այնքան մեծ արագությամբ,որքան կվազեր մարզիկը:
        Այնպես գեղեցիկ տեսարան բացվեց մեր առջև,ինչպես հեքիաթում է լինում:
         Այնտեղ տիրում էր աննկարագրելի խաղաղություն,որտեղ երբեք դա  չէր եղել:
          Երբ նա պառկեց քնելու,հենց այդ ժամանակ ամպերը որոտացին:
287.-Ճապոնիայի գյուղատնտեսության նախարարությունը ուտելի ծաղիկների մշակման հատուկ ծրագիր է մշակել,-ասաց լրագիրը
-Իսկ դու գիտես,որ Ճապոնիայում մոդայիկ է դարձել քրիզանթեմից,վարդի տերևներից,անգամ սրբազան սակուռայի ծաղիկներից ճաշեր պատրաստելը:
-նաև  ռեստորաններում խոհարարները յուրաքանչյուր ճաշատեսակի մեջ մեխակի կամ նարդոսի եփուկ են ավելացնում:Ինչպես ճապոնացիներին,այնպես էլ արտասահմանցի զբոսաշրջիկներին շատ են դուր գալիս ծաղիկների տերևներից պատրաստած աղցանները:
288.Բոլորովին հանգիստ Մանեն կարդում էր ,նրա ձայնը հնչում էր հարթ ու հավասար:
Վարդանին նորից հանդիպեցինք ձորում,այգուց դուրս եկած միջահասակ մարդուն:
 Հակոբի որդիները Արամն ու Արեգը աճեցնում էին խնձորենիները:
Ճաղատ գլխով ու երկար բեղերով մի մարդ,երկաթուղու վարչության կառավարիչը և մյուս հյուրերը երգում. էին:
Աներս նորից ամուսնացել է այդ կնոջից,Սառայի մորից հետո:
289. -Հիացած եմ դաշնակահարի կատարումով
         -Ինձ էլ ջութակը շատ դուր եկավ,ընդհանուր համերգային ծրագիրը կատարյալ էր:
290.Այ քեզ զարմանալի պատմություն,Արամը տանը սպասում էր:
         Նրա հետ երեկ էի պայմանավորվել,վերջապես գործընկերս եկավ և մենք տանից դուրս եկանք:
Ընկերը այլայլված քայլում էր անկյունից անկյուն,վախից գլուխը կորցրել էր:
Նրա  անունը պարզվեց ,Մարինե է,Մարինեն գեղեցիկ ու պայծառ աչքեր ուներ:
Աղջիկն անսպասելիորեն ժպտաց ու պարզեց ձեռքը,նա զարմանալի պայծառ ժպիտ ուներ:
Ես հենց նրան էլ սպասում էի,տղայի այդ արարքի մասին ինձ պատմել էր նրա մայրը:

292.   Վերաբերվել
Ինչնին առնչություն ունենալ.  ում հետ կապ ունենալ,  ում վերաբերմունք ցուցաբերել.։

293.Այդպիսի տղային պետք է փնտրել, ջունգլիներում և անապատներում:
Քարավանը ծանր-ծանր առաջ էր շարժվում, դեպի քարքարոտ ճանապարհներ:
Նրան անապատում հանդիպեցի, քարի վրա նստած:
Առավոտից պատմեց այդ պատմությունը, մոտ քսան անգամ:
Արդեն ուշ էր, այնքան որ սպասել հնարավոր չէր:
Թոռան գալը տատին կուրախացնի, մոտ հազար անգամ:
Մի՛թե այդքան սիրում էր կատվին, այնքան ինչքան իր ընկերոջը:
Նավը հեռացավ, այնքան հեռու, որ այլևս չէր երևում:

297.
Անցավ
Գլխիս ցավը անցավ,ժամաանակս անիմաստ անցավ,ինչոր մեկը բոլորին վազելով անցավ։

Հավը կարող է տասերեք վարկյան թռնել։Ռոբերթը իր կոշիկները տարավ կոշիկ կարողի մոտ։


302.
էտ բոլոր բայերը ունեին ժամանակաձևի տարբերություն:



304.
չփոխվածը վերամբարձ, իսկ փոխվածը խոսակցական


306.Վաղուց ի վեր դելֆինների մի շարք հեքիաթներ և նման զարմանահրաշ պատմություններ են պատմում։
Հունական լեգենդի մի դելֆին ամեն օր մի տղայի ծովածոց էր տանում ու հետ բերում։ Նոր Զելանդիայի ծովածոցում, Պիլոռուս Ջեկ անունով մի դելֆին երեսուն տարի շարունակ ուղեկցում էր հավերին, և նրա պաշտպանությունը օրենքով էր մշակվել։

308.
Ես գնացի տուն(հայրենիք, քաղաք, գյուղ, բնակարան, ընտանիք):



311.
Սովորելու հնարավորություն ունենալ:
Աշծատանքի հնարավորություն ընձեռել:
Լավ գործի նպատակ ունենալ:

Մի աղձկա ժպիտ գերեց սիրտը:
Ինչ-որ մեկը գանձ է թաղել այս ծառի տակ:
Քամին և անձրևը մաշեցին, հաթեցրին քրաը:
Բարկ արևը խանձել էր արտերը:
Միային չափահաս քաղաքացիներն են լրացնում քարտը:
Իտալական դատարանը ազատազրկել է և տուգանել է նրան:
Ութ տարի ընգերները իրեն տղամարդ են համարել:
Ալիքների քամու երգը դյութել էր:
Հետաքրքրասերների մեծ խումբը շրջապատել էին աղջկան:
Համերգ էին հրավիրել ընկերոջս:
Վեջապես օրվա հերոսն է սկսում խոսալ:



316.
Դիմադրել՝ ցավին
Դիմադրել՝ ճնշմանը
Դիմադրել՝ գիպնոզին
Խուսափել՝ ցավից
Խուսափել՝ ճնշոիմից
խուսափել՝ այդ մտքից
Խուսափել՝ գիպնոզից


320.
Ա-ում տեկստը գրված էր ներկայով, իսկ Բ-ում անցյալով:


326.
Վագրը ծառի ետևից մռնչաց, որովհետև ուզում էր մարդկանց վախացնել:
Նավակը մյուս ափին էր կանգնած, որ հյուրերը նստեին:
Ինքն էլ իր ասածին չի հավատում, որովհետև իր ասածը չաշխատեց:
Մինչև կյանքի վերջ ծիծաղալու է վրադ, որովհետև դու մեծ հիմարություն ես արել:




330. Փակագծերում տրված բայերը պահանջված ձևով գրի´ր, Ա և Բ տեքստերում բայի ժամանակները համեմատի´ր:
          Ա. Գերմանիայի դպրոցներում կատարված ուսումնասիրություններից պարզվեց, որ քաղաքի երեխաները գյուղական կյանքի մասին ոչ մի պատկերացում (չունենալ)-(չունեն):
            Օրինակ, նրանցից շատերը (կարծել)-(կարծեցին), որ կաթը ֆաբրիկայում (պատրաստվել)-(պատրաստվում է):
            Կրթության նախարարությունը, դրությունը շտկելու նպատակով, պահանջել է, որ բոլոր քաղաքների կենդանաբանական այգիներում կովեր (ցուցադրվել)-(ցուցադրեն) և օրվա մեջ երեք անգամ (կազմակերպվել)-(կազմակերպել) նրանց կիթը:
            Բ. Գերմանիայի դպրոցներում կատարված ուսումնասիրություններից պարզվել էր, որ քաղաքի երեխաները գյուղական կյանքի մասին ոչ մի պատկերացում (չունենալ) -(չունեին):
            Օրինակ, նրանցից շատերը (կարծել) -(կարծում էին), թե  կաթը ֆաբրիկայում (պատրաստվել) -(էին պատրաստում):
            Կրթության նախարարությունը, դրությունը շտկելու նպատակով, պահանջել էր, որ բոլոր քաղաքների կենդանաբանական այգիներում կովեր (ցուցադրվել)-(ցուցադրեին) և օրվա մեջ երեք անգամ (կազմակերպվել)-(կազմակերպեին) նրանց կիթը:
331. Նախադասություններով ցո´ւյց տուր, թե ի´նչ կարող են նշանակել այս բառերը.
          Ամեն ինչ կարգին է:-լավ է, իդալական է:
Ես մարդն կուրացել է:-աջկերով չի տեսնում, մդքով կուրացել է:
Ուտելիքը աղի է:
Նա դուրս եկավ:- գնաց երկրից, գնաց տնից, գնաց քաղաքից:
332. Տրված բառերի բոլոր հոմանիշները գրի´ր՝ ըստ իմաստների սաստկության:
          Օրինակ՝ կռվել – գզվել, վիճել, գժտվել, ընդհարվել, իրար ուտել, պատերազմել:
            Քամի-փոթորիք
ձայն-հնչյուն, երաժշտական գործիքի հնչյուն, օդի տատանման ձայնը
վախ- պաշտպանող ռեֆլեկս, ֆոբիա
գեղեցիկ-գեղեցիկ աղջիկ, գեղեցիկ տուն, գեղեցիկ երաժշտություն
տգեղ-տգեղ տուն, տգեղ նկար, անվորակ երաժծտություն
շատ- շատ մեծ, շատ գեղեցիկ, շատ հզոր, շատ իմաստուն, շատ արագ
ցանկություն-երազանք, միտք, նպատակ
ծիծաղել-ուրախանալ, խնդալ
333. Փակագծում նախադասություն գրի´ր, որ՝
          ա) լրացուցիչ տեղեկություն հայտնի,
          բ) վերաբերմունք արտահայտի:
«Շունն ու կատուն» (…..) Հ. Թումանյանն է գրել:
Ընկերը (…..) դռան ճեղքից երբեմն ներս էր մտցնում գլուխը:
Ժպտալով հեռացավ պատուհանից (…..) ու նորից ձեռքն առավ գիրքը:
Պարտավոր ես արքայադստերը զվարճացնել (…..), որ գլուխդ չթռչի, և վերջ:
334. Սխալները գտի´ր և ճշտի´ր:
          Օրվա մեջ քսան սիգարետ ծխողն ամեն տարի ավելի քան հարյուրտասնյոթհազար քառակուսի սանտիմետր թուղթ ծուխ ու մոխիր է դարձնում: Այդքան թուղթը բավական է երեք հարյուր էջեր ունեցող մի գիրք հրապարակելու համար:
            Մի անգամ տասնվեց տղա բաժանվեցին երկու խմբի:
            Իրար ետևից յոթանասունհինգ բառեր թելադրվեց:
            Այդ բժշկի երեսունհինգ վիրահատությունն էլ հաջող են անցել:
            Հիսունչորս հոյակապ նկարներով այդ գիրքը շատ հին էր:
            Երգիչներից ամեն մեկը հինգական երգ կատարեց:
            Դրածդ ակնոցները քեզ սազում են:
336.

Պատրաստ լինել պատերազմին։
Պատրաստվել ծնունդին։


337.
Տեքստը գրավոր փոխադրի´ր՝ ուրիշի ուղղակի խոսքերն անուղղակի դարձնելով:
          Երկրորդ մոլորակի վրա ապրում էր փառասերը:
            - Օ՜, ահա և երկրպագու հայտնվեց,- հեռվից Փոքրիկ իշխանին նկատելով, բացականչեց նա:
            Չէ՞ որ սնապարծ մարդիկ միշտ մտածում են. «Հավանաբար, բոլորն էլ ինձնով հիացած են»:
            - Բարի օր,- ասաց Փոքրիկ իշխանը:- Ի՜նչ հետաքրքիր գլխարկ ունեք:
            - Սա նրա համար է, որ գլուխ տամ,- բացատրեց փառասերը,- գլուխ տամ, երբ ինձ ողջունելու լինեն: Դժբախտաբար, այստեղ ոչ ոք չի գալիս:
            - Ահա թե ինչ,- շշնջաց Փոքրիկ իշխանը: Բայց նա ոչինչ չհասկացավ:
            - Հապա մի ծափ տուր,- ասաց փառասերը:
            Փոքրիկ իշխանը ծափ տվեց: Փառասերը գլխարկը հանեց և սկսեց համեստորեն գլուխ տալ:
            «Այստեղ ավելի ուրախ է, քան ծեր թագավորի մոտ»,- մտածեց Փոքրիկ իշխանը: Եվ նա նորից սկսեց ծափ տալ, իսկ փառասերը նորից, գլխարկը հանելով, խոնարհվեց:
            Այսպես մի հինգ րոպե նույն բանը կրկնվեց, և Փոքրիկ իշխանը ձանձրացավ:
            - Իսկ ի՞նչ պետք է անել, որ գլխարկը ընկնի,- հարցրեց նա:
            Բայց փառասերը չլսեց: Սնապարծ մարդիկ, բացի գովեստից, ամեն ինչի նկատմամբ խուլ են:
            - Դու իսկապե՞ս իմ խանդավառ երկրպագուն ես,- Փոքրիկ իշխանին հարցրեց նա:
            - Իսկ այդ ինչպե՞ս են երկրպագում:
            - Երկրպագել նշանակում է ընդունել, որ այս մոլորակի վրա ես ամենագեղեցիկն եմ, ամենից շքեղը, հարուստ ու խելոքը:
            - Բայց չէ՞ որ քո մոլորակի վրա ուրիշ մարդ չկա:
            - Դե ոչինչ, ինձ հաճույք պատճառելու համար, միևնույն է, հիացիր ինձանով:
            - Ես հիանում եմ,- ուսերը թոթվելով ասաց Փոքրիկ իշխանը,- բայց մի՞թե դա քեզ ուրախություն է պատճառում:
            Եվ նա փառասերի մոտից փախավ:
            «Իսկապես որ մեծահասակները շատ տարօրինակ մարդիկ են», - պարզամտորեն մտածեց նա ու ճանապարհ ընկավ:

338.

Ջրհորից սառը ջուր կհանենք: (որ դեպքում)
Ջրհորից սառը ջուր կհանենք, եթե այն գտնենք:
Կարո՞ղ եմ փրկել այս փոքրիկին: (որ դեպքում, կամ ինչ պայմանով)
Կարո՞ղ եմ փրկել այս փոքրիկին, եթե նա քնած է:
Կետորսական նավերի մի խումբ վերջերս ժամանեց: (ինչու, ինչի համար)
Կետորսական նավերի մի խումբ վերջերս ժամանեց` կետ որսալու համար:
339.
Ա. Խոտերն ու ծաղիկներն ինչպե՞ս (արտահայտել) զգացմունքները, եթե շարժվել կարողանան: Եթե բուսաբանները փորձեր անեն ու իմանան այդ հարցի պատասխանը, օգտակար բույսերի համար ավելի լավ պայմաններ (ստեղծել) և, հավանաբար, (կարողանալ) ավելի արդյունավետ պայքարել մոլախոտերի դեմ:
      Խոտերն ու ծաղիկներն ինչպե՞ս կարտահայտեն զգացմունքները, եթե շարժվել կարողանան: Եթե բուսաբանները փորձեր անեն ու իմանան այդ հարցի պատասխանը, օգտակար բույսերի համար ավելի լավ պայմաններ կստեղծեն և, հավանաբար, կկարողանան ավելի արդյունավետ պայքարել մոլախոտերի դեմ:

Բ. Խոտերն ու ծաղիկներն ինչպե՞ս (արտահայտել) զգացմունքները, եթե շարժվել կարողանային: Եթե բուսաբանները փորձեր անեին ու իմանային այդ հարցի պատասխանը, օգտակար բույսերի համար ավելի լավ պայմաններ (ստեղծել) և, հավանաբար, (կարողանալ) ավելի արդյունավետ պայքարել մոլախոտերի դեմ:

      Խոտերն ու ծաղիկներն ինչպե՞ս կարտահայտեին  զգացմունքները, եթե շարժվել կարողանային: Եթե բուսաբանները փորձեր անեին ու իմանային այդ հարցի պատասխանը, օգտակար բույսերի համար ավելի լավ պայմաններ կստեղծեին և, հավանաբար, կկարողանային  ավելի արդյունավետ պայքարել մոլախոտերի դեմ:

340.

Մի առիթով Սոֆոկլեսն ասաց,  որ իմ ստեղծագործության երեք տողի վրա երեք օր աշխատել եմ:
- Երեք օր,- բացականչեց մեկ ուրից բանաստեղծ և ավելացրեց, որ նույն ժամանակում ինքը հարյուր տող ստեղծեր: Սոֆոկլեսը  պատասխանեց, որ միանգամայն հնարավոր է, բայց այդ ստեղծագործությունն ընդամենը երեք օր կապրեր:

















































































































































































































































































































Շաբաթվա առաջադրանքները (13-17.02.2017)
Երկուշաբթի (13.02.2017)
1. Տրված նախադասությունները կետադրիր.

  • Երկինքը մթնել էր, և Արսենի սիրտը չէր կարողանում ազատվել անհասկանալի մի տագնապից։
  • Անտառապահը ուշ գիշերով միայն մտավ խրճիթ հոգնած, մոտեցավ վառարանին։
  • Տեսնելով իրենց հյուրասենյակում նստած, ուսուցչին Նարեկը անակնկալի եկավ։
  • Էմիլիան հայացքը առասհաղին հառած մտածում էր.- Միայն թե նա մի քիչ ուշանա, միայն թե չգա մինչև իր հեռանալը։
  • Պապը շեշտակի նայեց Մուշեղին ու պոռթկաց.- Ինչու չսպանեցիր դրան։
  • Անցավ ու տեսնելով փթթուն երկիրը նախանձից քարացրեց այն։ 
  • Սեղանի տակ նախշազարդ գորգի վրա քնել էր փոքրիկը։

2. Ուղղակի մեջբերվող խոսքը դարձրու անուղղակի.

  • «Ո՞ւմ համար եմ այսքան տարի աշխատել, եթե զավակներս ինձ մոտ չեն մնալու»,- մտածում էր Մաթևոս պապը։

Մաթեւոս պապը մտածում էր, թե ում համար է ինքը այսքան տարի աշխատել, եթե զավակները իր մոտ չեն մնալու։

  • - Դու կարո՞ղ ես բացատրել ինձ, թե ինչու էիր ժամանակից շուտ դուրս եկել դասից,- սպառնալից դիմեց մայրը որդուն։

Մայրը որդուն սպառնալի դիմեց, թե կարո՞ղ է նա իրեն բացատրել, թե ինչու էր ժամանակից շուտ դուրս եկել դասից։

  • - Բոլորը,- ասաց զինկոմը,- ովքեր արդեն վիճակը հանել են, թող կանգնեն աջ կողմում։

Զինկոմը ասաց, որ բոլորը ովքեր արդեն վիճակը հանել են , թող կանգնեն աջ կողմում։

  • Աշոտը հետաքրքրվեց.

-Իսկ դու որքա՞ն ժամանակ ես ծախսել՝ այդքան տեղեկություն հավաքելու համար։
Աշոտը հետաքրքրվեց, թե նա որքա՞ն ժամանակ է ծախսել՝ այդքան տեղեկություն հավաքելու համար։

  • «Ես օգնել եմ բոլոր նրանց,-մտածում էր տղամարդը,- ովքեր դիմել են ինձ»։

Տղամարդը մտածում էր, որ ինքը օգնել է այն մարդկանց ովքեր դիմել են իրեն։

Երեքշաբթի (14.02.2017)
1. Կարդա բանաստեղծությունը, առանձնացրու մակդիրները։ Փորձիր նկարագրել աղջկան, որ հեղինակի մտորումների առիթն է։
Սահուն քայլերով, աննշմար, որպես քնքուշ մութի թև,Մի ըստվեր անցավ ծաղիկ ու կանաչ մեղմիկ շոյելով.Իրիկնաժամին թփերն օրորող հովի պես թեթևՄի ուրու անցավ, մի գունատ աղջիկ ճերմակ շորերով…Արձակ դաշտերի ամայության մեջ նա մեղմ շշնջաց,Կարծես թե սիրո քնքուշ խոսք ասաց նիրհող դաշտերին.—Ծաղիկների մեջ այդ անուրջ կույսի շշուկը մնացԵվ ծաղիկները այդ սուրբ շշուկով իմ սիրտը լցրին…
2. Բառարանում գտիր տրված բառերի բացատրությունը, սովորիր դրանց գրությունը։ Յուրաքանչյուրի դիմաց իմաստից բացի գրիր նաև, թե ինչ խոսքի մասի են պատկանում.

ամայի - Զրկված
կարկառել - ձեռքը մեխել
դժնատեսիք -
լերկզարհուրանք -
շանթարձակ - Զայրույթ, շանթեր
ամբաստանել - մեկին մեղադրել
ընդդիմանա - 
Օլիմպոս - լեռան աննուն
ընդվզել- Զայրանալ
գամել - մեխել
հայցել - Աղաչելով խնդրել
ամպրոպածին -Ամպրոպից ծնված
բիրտ - դաժան
վեհատեսիլ - Վեհ տեսքով՝ կերպարանքով
տիտան - հսկա
անընկճելի - Որին չի կարելի ընկճել
շնորհ - բնատուր շնորհք
քսու - Խոսք տանող-բերող
ընդոստ - Հանկարծ ու շեշտակի
անդրդվելի - Որ չի կարելի դրդել՝ խախտել
ամբարիշտ - Անհաշտ
ամբարտավան - Իր մասին չափազանց մեծ կարծիք ունեցող
լյարդ - օրգան
լլկանց -
ըմբոշխնել -Ագահաբար՝ հափշտակությամբ կլանել։





  1. Տեքստը պատմի´ր
աօդաչուի անունից,
Մենք տեսել էինք թռչող ափսե Բելիգայում, նա նման չէր մեր ինքնաթիռների և այլ թռչող բաների նման։ Նա շատ արագ էր թռչում, շատ արագ։ Մենք չէինք կարողանում նակտել թե նա որտեղ էր։ Մեր հետ նաև ռազմական ուժր էին որոնք եկել էին գլխավոր շտաբից։ Բայց միևնույն էր ռազմական ուժերը չկառողացան որսալ ՉԹՕ-ին։ Ամեն անգամ երբ թռչող ափսեն նկատվում էր, թռչող ափսեն սկսում է փոխել  իր արագությունը և սկսում է իր հետևից հետնագիծ թողնել։
բ) որպես լրագրող,
գ) որպես մի մարդ, որն ինքը չի հավատում և չի ուզում, որ մյուսները հավատան:
Երբ Բելգիայի երկնքում «թռչող ափսե» հայտնվեց, ռազմաօդային ուժերի գլխավոր շտաբից երկու կործանիչ ինքնաթիռ ուղարկեցին, որ նրան «որսան»: ՉԹՕ-ն ինքնաթիռի նման չէր. մի քանի վայրկյանում նա արագությունը ժամում երկու հարյուր ութսունից հազար ութ հարյուր կիլոմետրի հասցրեց: Մոտավորապես քառասունհինգ րոպե ինքնաթիռները հետապնդեցին ՉԹՕ-ին, հետո նա անհետացավ: Օդաչուներն իրենք ՉԹՕ-ն չէին տեսել, բայց նրա ներկայությունը հաստատել էին ռադիոձայնորսիչները: Հետաքրքիր է, որ ամեն անգամ, երբ հաջողվում էր ՉԹՕ-ն նշմարել, վերջինս անմիջապես թռիչքի հետագիծն ու արագությունը փոխում էր:
  1. Տրված նախադասությունները ձևի և իմաստի ի՞նչ տարբերություն ունեն:
    Ֆրանսիացի գիտնականները պարզեցին, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշվախ յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզել են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզում են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզեցին, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում էր երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսել է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսելու է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզել են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսելու է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
  1. Ձեր դասարանի մասին պատմի´ր և պատմությունդ վերնագրի´ր: Այնպե´ս արա, որ պատմությանդ մեջ տրված հարցերի պատասխաններն էլ լինեն:
ա) ինչպիսի՞ մարդկանց խումբ է,
Լավ, ուրախ, զվարդ, մի քիչ գժոտ և ընկերասեր։
բ) ինչո՞վ եք իրար նման,
Մենք իրար հետ շուտ ենք համաձայնվում։
գ) ինչո՞վ եք տարբերվում,
Համարիա ամեն ինչով։
դ) ի՞նչն է ձեզ կապում:
Մեր դասարանը կազմվաած է 2 տարբեր բեվեռներից ենք, առաջի խուբը սիրում է գնալ զբօսնելու դասարաի հետ և միանում է ամեն հավագներին։ Երկրորդ խումբը սիրում է առանձնանալ դասարանից և այսպես ասած թանգացնել իրենց։ Բայց առաջին խումբը ուշադրություն չի դարձնում երկրորդ խումբի վրա։
  1. Տրված բառերն ու արտահայտությունները հոմանիշներով փոխարինի´ր: Ստացված և տրված տեքստերը համեմատիր. ո՞րն է՝
ա) ավելի խոսակցական,
բ) ավելի վերամբարձ:
Լիբիական մեռյալ անապատի տաք ավազուտներում, տասնյակ կիլոմետրեր զարմանալի կանոնավոր սարեր են երևում: Բուրգերն են՝ եգիպտական փարավոնների դամբարանները: Վիթխարի ու վեհասքանչ այդ բուրգերը կարծես անապատի ավազներից են հառնում ու ճնշում մարդուն իրենց արտասովոր չափերով ու խիստ ուրվագծերով: Բուրգի ստորոտում կանգնած՝ դժվար է պատկերացնել, որ այդ հսկայական քարե սարերը մարդու ձեռքով են կերտված: Ժամանակին դրանք քարերի առանձին մեծ բեկորներով են կառուցվել: Ժամանակակից երեխաները այդպես խորանարդիկներով են բուրգեր կառուցում:
Լիբիական մեռյալ անապատի տաք ավազուտներում, տասնյակ կիլոմետրեր զարմանալի կանոնավոր սարեր են երևում: Բուրգերն են՝ եգիպտական փարավոնների դամբարանները: Վիթխարի ու վեհասքանչ այդ բուրգերը կարծես անապատի ավազներից են հառնում ու ճնշում մարդուն իրենց արտասովոր չափերով ու խիստ ուրվագծերով: Բուրգի ստորոտում կանգնած՝ դժվար է պատկերացնել, որ այդ հսկայական քարե սարերը մարդու ձեռքով են կերտված: Ժամանակին դրանք քարերի առանձին մեծ բեկորներով են կառուցվել: Ժամանակակից երեխաները այդպես խորանարդիկներով են բուրգեր կառուցում:
     Թագավորների, քարաբեկորով, ստվերագծերով, ավազաների մեջ, մտածել, ճզմում են, ելնում են, ձգվում են, ահռելի, մեծասքանչ, ասես թե, անսովոր, ներքև, ձեռակերտ, մեր օրերում, այն ժամանակ:
  1. Ըստ տրված հետևության, տեսած, լսած կամ կարդացած մի պատմություն պատմի´ր:
   Ամեն ինչ իր ժամանակին է գեղեցիկ:
Ամեն ինչ իր ժամանակին է գեղեցիկ և հետաքրքիր:Օրինակ՝ Երեհաները մանուկ ժամանակ ուզում են շուտ մեծանալ, իսկ երեխաները 12-14 շատ ժամանակ ուզում են լինեն փոքիրկ։ Փոքրիկները չէին կարող պատկերացնել թե ինչպիսի դժվարություն է դա։ Բայց այդ պրոցեսը շատ գեղեցիկ է, և հետաքրքիր։ Թե ինչպես է երեխան մեծանում հասունանում, դառնում խելացի և այլն։ Այդ պրոցեսըամենագեղեցիկն է իմ կարծիքով ծնողների համար։
  1. Նախադասությունն այնպե´ս փոխիր, որ ընդգծված բառը փակագծում տրված ձևով լինի (նախադասության մյուս գոյականների ձևերը կարող ես փոխել):
       Վաղուց ի վեր դելֆիններց  մասին հեքիաթների նման զարմանահրաշ պատմություններ են պատմում: (դելֆիններից, հեքիաթներ)
Վաղուց ի վեր դելֆիններց  հեքիաթների նման զարմանահրաշ պատմություններ են պատմում: (դելֆիններից, հեքիաթներ)
Հունական լեգենդը մի դելֆինի մասին է պատմում, որն ամեն օր մի տղայի ծովածոցովտանում էր դպրոց ու հետ բերում: (լեգենդի, դելֆին, ծովածոցը(ն))
Ըստ Հունական լեգենդի մի դելֆին պատմում էր, որն ամեն օր մի տղայի տանում էրծովածոցոն դպրոց ու  հետ բերում: (լեգենդի, դելֆին, ծովածոցը(ն))
Նոր Զելանդիայի ծովածոցում, անունը Պիլորուս Ջեկ մի դելֆին երեսուն տարի շարունակ ուղեկցում էր նավերին, և նրա պաշտպանությունը  հատուկ օրենքով էր մշակվել: (Նոր Զելանդիայի, անունը, պաշտպան՝ությունը, օրենքով):
  1. Ամենա և անգույն ածանցներով կազմված ածականների իմաստները համեմատի´ր. ո՞ր ածանցն է չափազանց շատի իմաստ հաղորդում, ո՞րը՝ամենաշատի (նրանց հետ գործածված գոյականի ձևին էլ ուշադրությո´ւն դարձրու):
Թանգարանում հնագույն գործիքներ են պահվում: Այդ դամբարանից գիտությանը հայտնի չափազանց հին գործիքները գտան:
Ամենադժվար խնդիր են տվել ինձ: Գրքի դժվարագույն խնդիրը սա է:
Ամենափոքր ձկներ են լողում իմ ակվարիումում: Իմ ակվարիումի փոքրագույն ձուկն է սա:
  1. Տուն բազմիմաստ բառը նախադասությունների մեջ գործածի´ր քեզ հայտնի բոլոր իմաստներով:
Ես այսօր տանը չէմ լինելու։
Մեր տան օջախը շատ մեծ է և հարմարավետ։
  1. Ընդգծված դերանունները փոխարինի´ր համապատասխան հոդերով (եթե պետք է՝ կարող ես նախադասությունից բառ հանել):
    Քո ընկերը մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով:
 ընկերտ մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով:
    Իմ որսն իր ոտքով եկավ:
որսս իր ոտքով եկավ:
 Մենք, այսինքն՝ ծովափի բնակիչները, ծովից ենք հանում մեր սերունդն ու հարստությունը:
ծովափի բնակիչներս, ծովից ենք հանում մեր սերունդն ու հարստությունը:  
 Դու՝ մեր ամենաուժեղ մարզիկը, հաղթանակով պիտի գաս:
ամենաուժեղ մարզիկտ, հաղթանակով պիտի գաս:
Ես ծեր որսորդ եմ ու կյանքում շատ բան եմ տեսել:
ծեր որսորդս եմ ու կյանքում շատ բան եմ տեսել:
Դուք՝ մեր շնորհալի տղաները, ձեր խոսքը դեռ չեք ասել:
շնորհալի տղաներդ, խոսքներդ դեռ չեք ասել:
Քո սիրտը քա´ր է, քար:
սիրտտ քա´ր է, քար:
Ձեր ձեռքն ընկնողին պրծում չկա:
  1. Ընդգծված բառերը փոխի´ր՝ առանց նախադասության միտքը փոխելու:
    Թանգարանի սրահներից յուրաքանչյուրում ցուցադրվող վաթսուն առարկա կա:
Դպրոցի բոլոր դասարաններում տասնհինգական սեղան է դրված:
Ամեն մի երամում տասնհինգ կռունկ է:
Այդտեղ յուրաքանչյուր գետ երեք վտակ ունի:
  1. Բառակապակցություններ կազմի´ր՝ հարցում արտահայտող բառերը գոյականներով փոխարինելով:
       Հնարավորություն ունենալ՝ ինչի՞:
Հնարավորություն ընձեռել (տալ)՝ ինչի՞:
Նպատակ ունենալ՝ ինչի՞:
Աշխատանք, խաղ, ուսում, հանգիստ, գործել, խաղալ, սովորել, հանգստանալ (կարող ես շարունակել):
            Հարցին պատասխանող բառը բայից առա՞ջ գրեցիր, թե՞ հետո: Ո՞ր դեպքում է բայից առաջ գրելն ավելի բարեհունչ:
  1. Ընդգծված բառերն ու արտահայտությունները հոմանիշներով փոխարինիր այնպե´ս, որ տեքստի ոճն ավելի վերամբարձ դառնա (ըստ անհրաժեշտության՝ կարող ես բառեր հանել, բառեր, բառաձևեր կամ բառերի դասավորություն փոխել):
Հին Բաբելոնի հարստությունն ու պերճությունը դեպի իրենց գրավում էինճամփորդներին: Նրանք գալիս էին իրենց աչքերով տեսնելու քաղաքի զարմանահրաշպարիսպները, որոնց վրայով մի քանի կառք կարող էր կողք-կողքի ընթանալ:
Սակայն ճամփորդներին ամենից ավելի հրապուրում էր Նաբուգոդոնոսոր թագավորիհիասքանչ պալատը: Պալատի կողքին բարձրանում էր ապշեցուցիչ մի շինություն կախովի այգիները: Թագավորը դրանք արարել էր  իր սիրելի կնոջ համար: Թագուհին մեդացի էր՝ իր հայրենիքի կանաչ սարերին ու անտառներին սովոր: Տոդ  ու անտառազուրկ Բաբելոնում կարոտում էր Մեդիայի լեռնային անտառների հովին ուստվերին: Կնոջ տխրությունը նվազեցնելու  համար Նաբուգոդոնոսորը որոշեց նրան կարծես լեռներից բերված ամբողջ մի օազիս նվիրել: Եվ կամարակապ չորս հարկերից բաղկացած լայն աշտարակի վրա ստեղծվեցին հայտնի կախովի պարտեզները: Հասարակ մահկանացնուներ համար պարտեզները մտնելը անհնարին էր. չէ՞ որ դրանք արգայական  պալատի բարձր պարիսպների ետևում էին, իսկ մուտքը պահպանում էր ահավոր պահակախումբը:
Այդպիսի պարտեզներ ամբողջ աշխարհում ոչ մի տեղ չեն եղել, դրանք հիանալի էին մտածված և հեքիաթային գեղեցկություն ունեին. իզուր չէ, որ ընդկրկել են աշխարհի յոթ հրաշալիքների շարքը:
  1. Նախադասություններն ըստ օրինակի փոխի´ր (ներգործակա´ն դարձրու):
         Օրինակ`Նա պարտվել էր մի հզոր թշնամուց:-
                             Մի հզոր թշնամի էր պարտության մատնել նրան:
Սիրտը գերվեց աղջկա մի ժպիտից:
Աղջկա ժպիտից գերել սիրտը։
Այս ծառի տակ ինչ-որ մեկի կողմից գանձ է թաղվել:
Ինչ որ մեկ կողմից գանձ թաքցրեց այս ծառի տակ։
Քարը մաշվել, հարթվել էր անձրևից ու քամուց:
Անձրևից ու քամուց քարը մաշվել, հարթվել էր։
Արտերը խանձվել էին բարկ արևից:
Բարկ արևը խանձել էր արտերը։
Քարտը լրացվում է միայն չափահաս քաղաքացիների կողմից:
Չափահաս քաղաքացիները կարող են լրացնել քարտը։
Նա ազատազրկման է դատապարտվել ու տուգանվել իտալական դատարանի կողմից:
Իտալական դատարանը ազատազրկման է դատապարտել է ու նուգանել նրան։
Ութ տարի տղամարդ համարվեց ընկերների կողմից ու նրանց հետ հավասար աշխատեց:
ութ տարի հավասար աշխատեց ու համարվեց տղամարդ ընկերների կողմից։
Դյութվել էր ալիքների ու քամու երգով:
Ալիքների ու քամու երգով դյութվել էր։
Աղջիկը շրջապատված էր հետաքրքրասերների մեծ խմբով:
Հետաքրքրասերիերի մեծ խմբով աղջիկը շրջապատված էր։
Ընկերս համերգի է հրավիրված:
Հրավիրել էին համերգի ընկերոջս։
Վերջապես խոսքը տրվում է օրվա հերոսին:
Վերջապես օրվա հերոսին տտրվեց խոսքը։
  1. Շարքի բոլոր բառերը, բացի մեկից, նույն ձևով են կազմված: Գտի´ր օրինաչափությանը չենթարկվող բառը.
         ա) փառապանծ, հենակմախք, հեռախոս, ռազմակոչ, կիսաշրջանաձև,
Բոլորինը երկու արմատ իսկ «կիսաշրջանաձև» բառը երեք արմատ
բ) սեղմաժպիտ, կարմրազգեստ, կարմրախայտ, խավարասեր, իսկույնևեթ:
Բոլորը ունեն «ա» հոդա կապ իսկ «իսկույնևեթ» չունի «ա» հոդակապ ունի «և» հոդակապ։
գ) Մանկություն, գրավիչ, հերարձակ, գրական, քննություն:
Բոլորը ունեն մեկ արմատ մեկ ածանաց իսկ «Հերարձակ» բառը ունի երկու արմատ։
  1. Հարցում արտահայտող բառերը փոխարինի´ր համապատասխան բառակապակցություններով:
         Հեռագիրը՝ ո՞ր, բերել էին գիշերը:
Հեղագիրը ուղարկված է Ամերիկայից,
Ծաղիկը՝ ինչպիսի՞, դաշտում կարծես միակն էր:
Ծաղիկը հիսաքանչ և գեղեցիկ, դաշտում կարծես միակն էր։
Աշունը շուկան լցրել է մրգերով՝ ինչպիսի՞:

         Նրա հիասթափությունը մատնում էին աչքերը՝ ինչպիսի՞:
Մի ժպիտ՝ ինչպիսի՞, թառել էր դեմքին:
  1. Հարցում արտահայտող բառերը տրված գոյականներով փոխարինելով՝ բառակապակցություններ կազմի´ր:
         Դիմադրել՝ ինչի՞ն(Մտքին, ճնշումին, հեռանալուն, առաջանալուն, մոռանալուն):
            Խուսափել՝ ինչի՞ց(Մտքից, Ճնշումից, հեռանալուց, առաջանալուց, մոռանալուց):
Միտք, ճնշում, հեռանալ, առաջանալ, մոռանալ (կարող ես շարունակել):
  1. Տրված պարզ նախադասությունները դարձրո´ւ բարդ՝ ավելացնելով փակագծում տրված հարցին պատասխանող նախադասություն (որպեսզի ավելացրածդ նախադասությունը տրվածի հետ կապվի, կարող ես անհրաժեշտ բառ ավելացնել):
Ա´յ աղվեսներ, ձեռք քաշեք ձեր պոչերից, որովհետև որսրոդները գալիս են: (ինչո՞ւ)
Ութ տարի մնացի այդ երկրում, որովհետև ինձ դուր է գալիս այս երկիրը: (ինչո՞ւ)
Բոբն արագ վազեց հանդերձանքի կույտի մոտ, որովհետև նա շտապում էր աշխատանքի: (ինչո՞ւ)
Նա ուժ հավաքեց, որովհետև  նա զվաղվում էր սպորտով: (ինչի՞ համար)
  1. Նախադասությունները հնարավոր ձևերով կետադրի´ր այնպես, որ իմաստները տարբեր լինեն:
         Հայրն ու մայրը ողջունեցին մեզ, համբուրեցին և շնորհավորեցին իրար:
Հայաստանը ուր որոշել էր գնալ, մանուկ հասակից չէր տեսել:
Նրանց ոտների տակ մի պահ մթագնում էին ձորերը և անտառները սևանում էին ամպերի արանքում, բեկբեկված շողերի և փայլի մեջ:
Խաղաղ գիշերվա մեջ թույլ լույս արձակելով՝ երկու աստղ էր պլպլում Ծիծեռնավանքի ծուռ խաչի վրա:
Ծովափին կանգնած աղջիկը՝ հայացքը հառել էր հեռու հորիզոնին:
  1. Ընտանիքի վերաբերյալ հարցեր գրի´ր, տարբեր մարդկանց հետ հարցազրույց վարի´ր ու գրի´ առ (քո կարծիքը փորձիր տրվածդ հարցերով արտահայտել):
-Բարև
-Բարև
-Կներկայանաք
-Արայիկ Խաչատրյան եմ
-Վոր դպրոցում եք սովուրում
-Ես սովորում եմ <Մխիթար Սեբաստացի> կրդահամալիրում
-Իսկ վոր դասերնես սիրում և որ դասատունեին։
-Ես սիրում եմ բոլոր դասերը բայց ինձ դուր չի գալիս մեր հին մաթեմատիկայի դասատուն Արման Երանոսյանը։
-Լավ շնորհակալություն
-Խնդրեմ։
  1. Փակագծերում տրված բայերը պահանջված ձևով գրի´ր և Ա և Բ տեքստերում բայի ժամանակները համեմատի´ր:
         Ա. Հնդկաստանում Հունդեր անունով մի գյուղ կա, որտեղ ծխելը ոչ միայն արգելվում է, այլև պատժվում է(պատժվել): Գյուղացիներից ո´վ էլ լինի(լինել), եթե ծխախոտը կամ ծխամորճը բերանին բռնեցին(բռնվել),կտունանեն (տուգանվել): Սակայն վերջին տարիներին Հունդեր գյուղում միայն մի դեպք եղել(լինել), որն առժանացավ(արժանանալ) պատժի: Բնակիչներն արդեն բարժ էրն(վարժվել) այն մտքին, որ ծխողներն իրենց գյուղում տեղ չուներ(չունենալ): Հնաբնակները պատմում են, որ ծխելու սովորություն չունենալը շատ վաղուց սկիզբ էր առել(սկիզբ առնել) և սերնդից սերունդ փոխանցեվել(փոխանցվել): Այժմ ոչ ոք չէր հիշում(չհիշել), թե ե´րբ և ի´նչ պատճառով առաջացավ(առաջանալ) այդ լավ սովորույթտը:

Բ. Հնդկաստանում Հունդեր անունով մի գյուղ կար, որտեղ ծխելը ոչ միայն արգելվում էր, այլև պատժվում էրին(պատժվում): Գյուղացիներից ո´վ էլ լիներ(լինել), եթե ծխախոտը կամ ծխամորճը բերանին բռնեին(բռնվել), կտուգանեին(տուգանվել): Սակայն վերջին տարիներին Հունդեր գյուղում միայն մի դեպք էր եղել(լինել), որն արժանացել էր(արժանանալ) պատժի: Բնակիչներն արդեն վառժվել էին(վարժվել) այն մտքին, որ ծխողներն իրենց գյուղում տեղ չունէին(չունենալ): Հնաբնակները պատմում են, որ ծխելու սովորություն չունենալը շատ վաղուց սկիզբ էր առել(սկիզբ առնել) և սերնդից սերունդ փոխանցվել էր(փոխանցվել): Ոչ ոք չէի հիշում(չհիշել), թե ե´րբ և ի´նչ պատճառով առաջացել էր(առաջանալ) այդ լավ սովորույթտը:

Комментариев нет:

Отправить комментарий